Ciąża to czas, w którym dbanie o zdrowie swoje i swojego dziecka jest priorytetem. W Polsce istnieje zestaw obowiązkowych badań, którym powinnaś się poddać w trakcie ciąży, aby upewnić się, że wszystko przebiega prawidłowo. Oto lista podzielona zgodnie z tygodniami ciąży, zgodna z rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie Standardu Organizacyjnego Opieki Okołoporodowej:
Do 10. Tygodnia Ciąży lub na Pierwszej Wizycie
Na początek, wizyta u lekarza lub położnej jest niezwykle istotna. Najlepiej zgłosić się na pierwszą wizytę miedzy 6 a 8 tygodniem od ostatniej miesiączki. Podczas tej wizyty zostaną wykonane podstawowe badania profilaktyczne, takie jak pomiar ciśnienia tętniczego krwi, badanie piersi, określenie wzrostu i masy ciała, a także ogólne badanie lekarskie. Lekarz oceni także wstępnie ryzyko ciążowe i udzieli wskazówek dotyczących zdrowego stylu życia, wskazując na konieczność unikania papierosów i alkoholu.
Do badań diagnostycznych na tej wizycie zalicza się:
- Zbadanie grupy krwi i czynnika Rh
- Badanie przeciwciał odpornościowych do antygenów krwinek czerwonych (badanie w kierunku konfliktu serologicznego)
- Morfologia krwi
- Badanie ogólnego moczu
- Badanie cytologiczne, o ile nie było wykonane w ciągu ostatnich 6 miesięcy
- Badanie stężenia glukozy we krwi na czczo, ewentualnie OGTT u kobiet z czynnikami ryzyka GDM (cukrzycy ciężarnych)
- Badanie VDRL (test przesiewowy w kierunku kiły)
- Zalecenie kontroli stomatologicznej
- Badanie na obecność wirusów HIV i HCV
- Badanie w kierunku toksoplazmozy (IgG, IgM), o ile ciężarna nie przedstawi wyniku potwierdzającego występowanie przeciwciał IgG sprzed ciąży
- Badanie w kierunku różyczki (IgG, IgM)
- Oznaczenie TSH
Warto także wiedzieć, że badanie ultrasonograficzne w początkowym okresie ciąży jest opcjonalne, ale może być zalecane przez lekarza w określonych sytuacjach.
11-14 Tydzień Ciąży
W tym okresie, oprócz badań profilaktycznych przeprowadzanych na pierwszej wizycie, powinno zostać wykonane badanie ultrasonograficzne. Celem tego badania jest ocena budowy płodu i wykrycie ewentualnych wad genetycznych. Jest to także moment, w którym przeprowadza się test PAPP-A, refundowany przez NFZ w określonych przypadkach.
15-20 Tydzień Ciąży
Podczas tych tygodni zaleca się wykonanie rutynowych badań pomiaru ciśnienia i przyrostu wagi, morfologii krwi oraz badania ogólnego moczu.
18-22 Tydzień Ciąży
To wtedy przeprowadza się badanie USG tzw. połówkowe. To szczegółowe badanie, podczas którego dokładnie ocenia się budowę anatomiczną dziecka. Wykonywane są też pomiary biometryczne, określa się ilość wód płodowych oraz określa się płeć dziecka. Jest to jedno z podstawowych badań w diagnostyce prenatalnej.
21-26 Tydzień Ciąży
W tym okresie rozpoczyna się także edukacja przedporodowa. Lekarz omawia różne aspekty przygotowań do porodu, pozycje porodowe, łagodzenie bólu, a także informuje o możliwości deponowania tkanek popłodu, takich jak krew pępowinowa i sznur pępowinowy, które mogą posłużyć do pozyskania komórek macierzystych. To również dobry moment na rozpoczęcie zajęć w szkole rodzenia. Zalecane badania to:
- pomiar ciśnienia tętniczego, masy ciała kobiety
- ocena czynności serca płodu
- doustny test obciążenia 75 g glukozy (OGTT): 24-26 tydzień (jeśli nie było wskazań, aby wykonać je wcześniej)
- badanie ogólne moczu
- badanie w kierunku toksoplazmozy (IgM), jeśli w I. trymestrze kobieta miała wynik ujemny
27-32 Tydzień Ciąży
W tym okresie, oprócz standardowych badań profilaktycznych, przeprowadza się badanie ultrasonograficzne, przeciwciała anty-D u kobiet Rh (–) oraz, jeśli istnieją wskazania, może być również podana immunoglobulina anty-D.
33-37 Tydzień Ciąży
Na tym etapie ciąży przeprowadza się badanie położnicze, ocenę wymiarów miednicy, oraz monitoruje się ruchy dziecka oraz czynność serca. Badania laboratoryjne obejmują morfologię krwi, badanie ogólnego moczu, badanie antygenu HBs (zakażenie WZW t. B), badanie HIV, a także posiew z pochwy i odbytu w kierunku paciorkowców B-hemolizujących-Streptococcus Agalactiae, badanie VDRL, HCV w grupie kobiet ze zwiększonym populacyjnym ryzykiem
38-39 Tydzień Ciąży
W tym okresie kontynuuje się badania ogólnego moczu i morfologii krwi, przeprowadza się badanie położnicze, ocenia się czynności serca płodu oraz mierzy ciśnienie tętniczego krwi. Ocenia się także ryzyko ciążowe i ryzyko objawów depresji. Nadal jest promowany zdrowy styl życia.
O tym jak wygląda pobyt w szpitalu zaraz po porodzie przeczytasz TUTAJ.
Po 40. Tygodniu Ciąży
Jeśli ciąża trwa dłużej niż 40 tygodni, przeprowadza się badanie KTG i USG. Jeśli te badania są prawidłowe, kolejne badanie powinno być wykonane po tygodniu. Poród powinien mieć miejsce przed końcem 42. tygodnia ciąży.
Pamiętaj, że regularne badania i monitorowanie są kluczowe dla zapewnienia zdrowia zarówno tobie, jak i twojemu dziecku w trakcie ciąży. Dlatego nie zaniedbuj żadnej wizyty u lekarza i realizuj badania w terminie kalendarza badań. Twój wysiłek i troska o zdrową ciążę mają bezpośredni wpływ na ostateczną kondycję twojego maluszka.