CIĄŻA I PORÓD
Kwas foliowy, znany także jako witamina B9 lub folacyna, odgrywa niezwykle istotną rolę w procesie rozwoju układu nerwowego płodu. Niestety, wiele przyszłych mam nie docenia istotnej roli tego składnika. Dziś dowiemy się, dlaczego suplementacja kwasu foliowego przed i w trakcie ciąży jest taka ważna.
Zanim ciąża nastąpi
Niewielu ludzi zdaje sobie sprawę, że kwas foliowy powinien być obecny w diecie już przed zajściem w ciążę. Okazuje się, że jego regularne spożycie może ułatwić zapłodnienie. To dlatego wielu ekspertów zaleca, aby kobiety planujące ciążę zaczęły przyjmować kwas foliowy nawet do sześciu miesięcy przed przewidywaną datą poczęcia. Dlaczego? Dlatego, że kwas foliowy wspomaga również proces organogenezy, czyli formowania się narządów dziecka. To pierwsze miesiące ciąży są szczególnie krytyczne dla rozwoju malucha.
Suplementacja kwasu foliowego w ciąży
Wiemy już, że kwas foliowy jest absolutnie niezbędny w okresie ciąży. Można go znaleźć w różnych produktach spożywczych, takich jak szpinak, brukselka, sałata, kapusta włoska, rośliny strączkowe oraz owoce, takie jak pomarańcze i banany. Duża ilość kwasu foliowego występuje również w wątrobie, ale w okresie ciąży należy ograniczyć jej spożycie ze względu na zawartość witaminy A, która w nadmiarze może być szkodliwa. Dlatego wielu lekarzy na wszelki wypadek zaleca suplementację.
O tym, czego nie należy jeść w ciąży przeczytasz TUTAJ.
Folacyna pomaga w regulacji procesów komórkowych, wspomaga dojrzewanie czerwonych krwinek (erytrocytów) i zapobiega anemii. Jednak jego najważniejszą rolą w ciąży jest wspieranie tworzenia się cewy nerwowej u płodu, która stanowi zalążek przyszłego układu nerwowego. Badania wskazują, że suplementacja kwasem foliowym w trakcie ciąży może zmniejszyć ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej u dziecka o aż 70%. Co więcej, regularne przyjmowanie kwasu foliowego może obniżyć ryzyko rozwoju raka szyjki macicy u kobiet.
Kiedy i ile kwasu foliowego przyjmować?
Wiele przyszłych mam zadaje sobie pytanie, kiedy zacząć i kiedy zakończyć suplementację kwasem foliowym w ciąży. Jak już wiemy, lekarze zalecają, aby suplementację rozpocząć jeszcze przed zajściem w ciążę, kontynuować należy ją do 16. tygodnia ciąży. Dzienna dawka kwasu foliowego powinna wynosić około 0,4 mg. To pierwsze trzy do czterech tygodni ciąży są kluczowe dla prawidłowego rozwoju płodu, dlatego ważne jest, aby przyjmować kwas foliowy systematycznie.
Przypadki przedawkowania folacyny są bardzo rzadkie, ponieważ nadmiar jest wydalany z organizmu wraz z moczem. To niedobór tej witaminy w ciąży jest groźny – może prowadzić do poważnych wad rozwojowych u dziecka, takich jak rozszczepienie wargi i podniebienia, wady serca czy wspomniane już wady cewy nerwowej.
Co ciekawe, nie tylko kobiety powinny dbać o odpowiednią suplementację kwasem foliowym. Przyszli ojcowie starający się o dziecko również powinni zadbać o regularne spożycie tej witaminy. Może to wpłynąć na jakość nasienia i zmniejszyć ryzyko zaburzeń rozwoju u potomstwa.
Kiedy większe dawki kwasu foliowego są konieczne?
Istnieją pewne przypadki, w których konieczne jest stosowanie większych dawek. Należą do nich ciąże bliźniacze, wysoki wskaźnik BMI matki (powyżej 30), oraz palenie papierosów. Dodatkowo, dawka 1 mg kwasu foliowego jest zalecana dla przyszłych mam z megaloblastycznymi zmianami w organizmie lub podwyższonym poziomem homocysteiny. Najwyższe dawki powinny być rozważane przez kobiety, u których wystąpiły wady cewy nerwowej w poprzednich ciążach lub u kobiet z padaczką. W takich przypadkach zalecana jest dawka nawet 4 mg. Oczywiście o podwyższeniu dawki zawsze powinien decydować lekarz.
Podsumowując, kwas foliowy w ciąży odgrywa kluczową rolę w rozwoju dziecka, zwłaszcza w pierwszych miesiącach życia płodowego. Dlatego suplementacja kwasem foliowym przed zajściem w ciążę i w jej trakcie jest niezwykle ważna. Nie tylko zapewnia ona ochronę przed niektórymi wadami rozwojowymi, ale także może korzystnie wpłynąć na zdrowie matki i dziecka. Pamiętajmy więc o regularnym spożywaniu kwasu foliowego i konsultacji z lekarzem w przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących dawki. Dzięki temu możemy dać naszemu dziecku najlepszy start w życie.
